Đất đai là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, là tài sản quan trọng của quốc gia, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là điều kiện cần cho mọi hoạt động sản xuất và phát triển trong đời sống. Tuy nhiên, trên địa bàn thành phố Phú Quốc, tình trạng buông lỏng quản lý đất đai, ngang nhiên đi trái quy định của pháp luật, cho phép phân lô, tách thửa đất nông nghiệp với diện tích siêu nhỏ để chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã và đang gây ra rất nhiều hệ lụy cho sự phát triển kinh tế - xã hội và môi trường của Thành phố.

Như Tri thức Xanh đã thông tin ở kỳ trước, trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2017, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang đã cho phép tách 17.808 thửa đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Phú Quốc với diện tích nhỏ (dưới 500m2) không vì mục đích sản xuất nông nghiệp.

Điển hình là trường hợp Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang đi ngược chỉ đạo của UBND Tỉnh tại Quyết định số 36/2008/QĐ-UBND để chia tách 27.979,0m² đất nông nghiệp nguyên thửa thành nhiều lô nhỏ tại ấp Búng Gội, xã Cửa Dương, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Cụ thể, năm 2010, UBND huyện Phú Quốc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Triệu Thọ Khánh trên diện tích 27.681,4m² đất tại ấp Búng Gội, xã Cửa Dương, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang theo hình thức công nhận quyền sử dụng đất, giao đất không thu tiền sử dụng đất. Đây là khu đất nguyên thửa thuộc thửa đất số 18, tờ bản đồ số 28.

Tuy nhiên, đến năm 2017, Sở Tài nguyên và Môi trường đã cho phép tách thửa đất nông nghiệp nêu trên thành 209 thửa đất nông nghiệp với diện tích mỗi thửa từ 120-177,8m² cho chủ sử dụng là ông Trần Hên. Thửa đất số 18 nêu trên được tách thành các thửa đất số 430, 431,... 637, 638 tờ bản đồ số 28. Đồng thời, trong ngày 26/6/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang cũng cấp 209 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Trần Hên để có thể mua bán, chuyển nhượng cho các khách hàng khác. Đến nay, các thửa đất này được rao bán rầm rộ trên các trang điện tử về bất động sản dưới cái tên Khu dân cư Dương Đông New City với giá bán 17 triệu đồng/m². Chủ đầu tư cũng đã san lấp đất nông nghiệp, thi công hạ tầng giao thông, phân lô ồ ạt như là một khu đô thị thực thụ.

(Ảnh rao bán đất nền Dương Đông New City được trích từ các thông tin mua bán bất động sản trên mạng internet)

Hậu quả của việc cho phép phân lô, tách thửa trái quy định

Quyết định số 36/2008/QĐ-UBND của UBND tỉnh Kiên Giang về việc quy định diện tích tối thiểu đối với từng loại đất được tách thửa và việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu trên địa bàn tỉnh Kiên Giang quy định: Diện tích đất tối thiểu được tách thửa đất đối với đất sản xuất nông nghiệp, để sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp: “Đất trồng cây hàng năm khác, đất trồng cây lâu năm, diện tích đất tối thiểu được tách thửa là 500m²”.

Quyết định số 19/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh Kiên Giang quy định diện tích tối thiểu được phép tách thửa đối với đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở, trên địa bàn tỉnh Kiên Giang tiếp tục khẳng định: Đối với trường hợp thửa đất nông nghiệp (... đất trồng cây lâu năm) nằm trong khu vực quy hoạch sử dụng đất là đất nông nghiệp thì diện tích tối thiểu được phép tách thửa là 3000m². Trường hợp thửa đất nông nghiệp (... đất trồng cây lâu năm) nằm trong khu vực quy hoạch sử dụng đất là đất phi nông nghiệp thì diện tích tối thiểu được phép tách thửa là 500m².

Khoản 2 Điều 29 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai quy định: “Không được công chứng, chứng thực, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và không được làm thủ tục thực hiện các quyền của người sử dụng đất đối với trường hợp tự chia tách thửa đất đã đăng ký, đã được cấp Giấy chứng nhận thành hai hoặc nhiều thửa đất mà trong đó có ít nhất một thửa đất có diện tích nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh”. Về vấn đề này, Tri thức Xanh sẽ có Văn bản gửi Sở Tư pháp tỉnh Kiên Giang, đề nghị các văn phòng công chứng hủy bỏ và không công chứng, chứng thực các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã bị chia tách nhỏ hơn diện tích tối thiểu theo quy định của UBND tỉnh Kiên Giang.

Như đã phân tích ở kỳ trước, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang đã “phớt lờ” quy định của UBND tỉnh Kiên Giang, vẫn cho phép phân lô, tách thửa đất nông nghiệp diện tích dưới 500m² và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các lô đất đã tách thửa. Động cơ nào đã khiến Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang nhờn luật, khinh thường luật, ngồi lên trên cả pháp luật như vậy? Liệu tình trạng người dân sử dụng đất không đúng mục đích, trái với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có xuất phát từ việc được “hợp pháp hóa” hành vi phân lô, tách thửa bởi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang?

Ai sẽ chịu trách nhiệm cho số tiền khổng lồ thất thoát khỏi ngân sách Nhà nước?

Điều 118 Luật Đất đai 2013 quy định: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp “Đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê; Sử dụng quỹ đất để tạo vốn cho đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng”.

Sau khi được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang cho phép phân lô, tách thửa đất và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Chủ đầu tư đã thi công hạ tầng giao thông, rao bán các lô đất trên dưới cái tên Khu dân cư Dương Đông New City. Việc giao đất cho chủ đầu tư không thông qua đấu giá có tạo cơ hội cho tiêu cực, tham nhũng và lợi ích nhóm hình thành? Ai sẽ chịu trách nhiệm cho việc thất thoát ngân sách Nhà nước trên?

Điều 208 Luật Đất đai 2013 về Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai quy định:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại địa phương.

2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc chuyển quyền sử dụng đất trái phép, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép; phát hiện, áp dụng biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xây dựng các công trình trên đất lấn, chiếm, đất sử dụng không đúng mục đích ở địa phương và buộc người có hành vi vi phạm khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm.

Suốt bao năm nay, chủ đầu tư Khu dân cư Dương Đông New City đã sử dụng đất không đúng mục đích, công khai rao bán rầm rộ đất đã phân lô trên các trang phương tiện truyền thông mà không có sự lên tiếng, xử lý vi phạm hay khuyến nghị người mua Dự án. Trong trường hợp này, chính quyền địa phương đã thực hiện đúng vai trò, trách nhiệm trong quản lý trật tự xây dựng, đất đai hay chưa? Có hay không việc buông lỏng quản lý dẫn đến những sai phạm của Chủ đầu tư?

(Ảnh rao bán đất nền Dương Đông New City được trích từ các thông tin mua bán bất động sản trên mạng internet)

Thiết nghĩ, các cấp chính quyền tại tỉnh Kiên Giang cần sớm vào cuộc để làm rõ các dấu hiệu sai phạm kể trên, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật về đất đai. Trong khuôn khổ chuyên đề “Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền địa phương trong công tác quản lý trật tự xây dựng, đất đai, môi trường”, Tạp chí đã có văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang để làm sáng tỏ những dấu hiệu sai phạm kể trên. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang  cũng đã chỉ đạo các cơ quan rà soát, kiểm tra theo kiến nghị của Tri thức Xanh. Trên cơ sở phản hồi của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kiên Giang, nhóm tác giả sẽ tiếp tục làm rõ vấn đề này trong các kỳ tiếp theo.

Phúc Nguyên và Nhóm PV.

Theo Tri thức Xanh Số 72-21.