Khu kinh tế Nghi Sơn (KKT Nghi Sơn) được Thủ tướng Chính phủ thành lập tại Quyết định số 102/QĐ-TTg ngày 15/5/2006, nằm phía Nam tỉnh Thanh Hoá, trên trục giao lưu Bắc - Nam của đất nước, cách Thủ đô Hà Nội 200 km về phía Nam, là cầu nối giữa vùng Bắc Bộ với Trung Bộ, Tây Bắc và Nam Bộ, với thị trường Nam Lào và Đông Bắc Thái Lan. Với mục tiêu trở thành động lực phát triển cho vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Khu kinh tế Nghi Sơn được hưởng rất nhiều ưu đãi và khuyến khích đầu tư.

Cũng theo Quyết định số 102/2006/QĐ-TTg ngày 15/5/2006 của Thủ tướng Chính phủ, Ban Quản lý KKT Nghi Sơn (nay là Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa) phải quản lý và sử dụng có hiệu quả quỹ đất, mặt nước đã được giao theo đúng mục đích sử dụng đất và phù hợp với Quy hoạch chung KKT Nghi Sơn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hoá phê duyệt.

Tuy nhiên, trong một thời gian dài, Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp tỉnh Thanh Hóa (Ban QL KKT Nghi Sơn) và UBND Thị xã Nghi Sơn đã buông lỏng quản lý, để nhiều doanh nghiệp sử dụng đất trái pháp luật, tự ý cho thuê đất để thực hiện sản xuất kinh doanh mà không có dự án đầu tư được phê duyệt, không có báo cáo đánh giá tác động môi trường, không có giấy phép xây dựng... Thậm chí một số ngành nghề sản xuất có điều kiện như gỗ dăm vẫn ngang nhiên sản xuất suốt năm này sang năm khác trong phạm vi Khu kinh tế.

Điển hình là các nhà máy sản xuất gỗ dăm trong khu vực Cảng PTSC của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí tổng hợp PTSC Thanh Hóa. Như Tri thức Xanh đã phản ánh tại kỳ trước, từ năm 2017 Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn đã phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan xem xét kiểm tra tình hình sử dụng đất tại Cảng PTSC của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí Tổng hợp PTSC Thanh Hóa. Ngày 25/1/2017, Ban Quản lý đã có Công văn số 165/BQLKKTNS&KCN-TNMT báo cáo UBND tỉnh về việc xử lý PTSC cho thuê đất trái pháp luật tại Khu kinh tế Nghi Sơn (trong đó có một đơn vị thuê mặt bằng để lắp đặt dây chuyền băm dăm gỗ). Ngày 08/8/2017, UBND Tỉnh Thanh Hóa đã có Văn bản số 9273/UBND-NN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh về việc xử lý đối với các cơ sở hoạt động sản xuất, chế biến dăm gỗ trái phép trên địa bàn.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của nhóm phóng viên điều tra, trong nhiều năm nay, hoạt động sản xuất, chế biến dăm gỗ trái phép vẫn hiện hữu trong khu vực quản lý, sử dụng đất của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí Tổng hợp PTSC Thanh Hóa. Sau khi có chỉ đạo của UBND Tỉnh, hoạt động này không có dấu hiệu thuyên giảm mà ngày càng mở rộng và phức tạp hơn.

Các cơ sở xay gỗ dăm vẫn ngang nhiên hoạt động (Ảnh chụp ngày 10/9/2020)

Trong quá trình tác nghiệp, phóng viên Tri thức Xanh liên tục ghi nhận và cung cấp các hình ảnh, video về hoạt động này cho Ban QL KKT Nghi Sơn, nhưng ngày 29/7/2020, tại Công văn số 2126/BQLKKTNS&KCN-QLĐT gửi Tạp chí Tri thức Xanh, Ban QL KKT Nghi Sơn vẫn khẳng định: “Hiện nay, trên mặt bằng Cảng PTSC chỉ có các đơn vị thuê sân, bãi để tập kết gỗ dăm phục vụ hoạt động vận chuyển”. Liệu đây có phải là hành động bao che, cố tình cung cấp thông tin sai sự thật và bất chấp pháp luật? Động cơ nào sau những phản hồi như vậy của Ban QL KKT Nghi Sơn?

Mới đây, ngày 09/01/2021, đoàn công tác của lãnh đạo UBND tỉnh Thanh Hóa do đồng chí Đỗ Minh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã đi kiểm tra, nghe báo cáo tình hình triển khai các dự án trong Khu Kinh tế Nghi Sơn. Trong đó, đoàn công tác cũng đã đi kiểm tra thực địa tại khu quy hoạch cảng biển Nghi Sơn. Tuy vậy, một vấn đề bất cập đã tồn tại 4 năm nay tại khu vực cảng biển Nghi Sơn, nhưng UBND Tỉnh, Ban Quản lý Khu KTNS và các Khu công nghiệp Tỉnh và UBND Thị xã Nghi Sơn vẫn chưa có biện pháp xử lý. Liệu việc để các sai phạm kéo dài hàng năm nay có phải vì những vấn đề liên quan đến bài toán lợi ích? Ai được hưởng lợi từ việc cho phép doanh nghiệp sản xuất gỗ dăm trong phạm vi Cảng?

Để có câu trả lời cho việc có hay không các nhà xưởng sản xuất gỗ dăm trái phép vẫn tiếp tục hoạt động sản xuất trong khu vực quản lý của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí tổng hợp PTSC Thanh Hóa, ngày 28/12/2020, Tạp chí Tri thức Xanh đã có Văn bản gửi Ban QL KKT Nghi Sơn, UBND thị xã Nghi Sơn đề nghị kiểm tra rà soát tình hình sản xuất gỗ dăm trái phép trong khu vực cảng PTSC. Tri thức Xanh cũng đã cử cán bộ cung cấp các hình ảnh vi phạm, đề nghị phối hợp và xác minh phản ánh tại hiện trường. Tuy nhiên, sau nhiều lần liên hệ, đại diện Ban QL KKT Nghi Sơn, UBND thị xã Nghi Sơn vẫn né tránh việc kiểm tra thực hiện các phản ánh của Tri thức Xanh cũng như việc thực hiện chỉ đạo của UBND Tỉnh tại Văn bản số 9273/UBND-NN ngày 08/8/2017. Liệu có sự bao che hay bất chấp pháp luật tại các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn? Có hay không việc các cơ quan quản lý nhà nước dù biết doanh nghiệp sử dụng đất trái pháp luật, không đáp ứng đầy đủ các quy định về đầu tư, xây dựng, bảo vệ môi trường nhưng vẫn cố tình làm ngơ vì lợi ích nhóm?

Việc phát triển Khu kinh tế Nghi Sơn là một chủ trương đúng đắn và mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội rất lớn cho Thị xã Nghi Sơn nói riêng và tỉnh Thanh Hóa nói chung. Tuy nhiên, những bất cập trong quá trình quản lý, cấp phép, thanh tra, kiểm tra đặt ra nhiều dấu hỏi về năng lực quản lý, về việc chấp hành pháp luật của doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước. Rất mong lãnh đạo UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo kiểm tra và xử lý kịp thời những bất cập trong quản lý, sử dụng đất tại khu vực cảng Nghi Sơn, đặc biệt là việc thuê đất, sử dụng đất, chấp hành các quy định bảo vệ môi trường tại khu vực Cảng PTSC của Công ty Cổ phần Cảng dịch vụ dầu khí tổng hợp PTSC Thanh Hóa, sớm có kết quả xử lý để Tạp chí Tri thức Xanh tiếp tục thông tin đến bạn đọc.

Phúc Nguyên và nhóm PVĐT

Theo Tạp chí Tri thức Xanh - Số 46 - 21