Vịnh Hạ Long – kỳ quan thiên nhiên thế giới

Việt Nam hiện có 8 di sản được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên và văn hoá thế giới. Trong đó, có 5 di sản văn hóa, 2 di sản thiên nhiên và 1 di sản hỗn hợp gồm: Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng – Di sản thiên nhiên thế giới, Vịnh Hạ Long – Di sản thiên nhiên thế giới, Quần thể di tích Cố đô Huế - Di sản văn hóa thế giới,  Đô thị cổ Hội An – Di sản văn hóa thế giới, Di tích Mỹ Sơn – Di sản văn hóa thế giới, Khu Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long Hà Nội – Di sản văn hóa thế giới, Thành Nhà Hồ - Di sản văn hóa thế giới, Quần thể danh thắng Tràng An – Di sản thiên nhiên và văn hóa thế giới.

 Vì vậy lần đầu tiên nội dung quản lý và BVMT di sản thiên nhiên được quy định tổng thể, đồng bộ trong Luật BVMT 2020 và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP ngày 10/01/2022 về việc quy định chi tiết một số điều của Luật BVMT.

 Điều 20, Luật BVMT, di sản thiên nhiên bao gồm:

a) Vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài - sinh cảnh, khu bảo vệ cảnh quan được xác lập theo quy định của pháp luật về đa dạng sinh học, lâm nghiệp và thủy sản; danh lam thắng cảnh được công nhận là di sản văn hóa được xác lập theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa;

b) Di sản thiên nhiên được tổ chức quốc tế công nhận;

c) Di sản thiên nhiên khác được xác lập, công nhận theo quy định của Luật này.

Nghị định 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết về tiêu chí, trình tự, thủ tục xác lập, công nhận di sản thiên nhiên khác, trong đó có khu dự trữ sinh quyển, công viên địa chất; trình tự, thủ tục và thẩm quyền đề cử di sản thiên nhiên được tổ chức quốc tế công nhận; về quản lý và BVMT di sản thiên nhiên, trong đó quy định hệ thống di sản thiên nhiên gồm 03 cấp: Di sản thiên nhiên cấp tỉnh; Di sản thiên nhiên cấp quốc gia; Di sản thiên nhiên cấp quốc gia đặc biệt.

Để triển khai hiệu quả các quy định của Luật BVMT và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) có công văn số 1225/BTNMT-TCMT  đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ vào trách nhiệm về quản lý và BVMT di sản thiên nhiên tại điểm b khoản 8 Điều 21, chỉ đạo, tổ chức triển khai một số hoạt động trọng tâm như:

+ Tuyên truyền, phổ biến về vai trò, giá trị của di sản thiên nhiên và các quy định về quản lý và BVMT di sản thiên nhiên tại Luật BVMT và Nghị định số 08/2022/NĐ-CP; Tổ chức rà soát, báo cáo về các di sản thiên nhiên hiện có trên địa bàn theo mẫu kèm theo và gửi về Bộ TN&MT trước ngày 30/4/2022, bao gồm rà soát, tổ chức, sắp xếp ban quản lý hoặc tổ chức được giao quản lý di sản thiên nhiên theo thẩm quyền, hoặc gửi Bộ TN&MT để báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định tại Điều 21, khoản 6, điểm b, điểm c, điểm d của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP; và tổ chức rà soát hiện trạng năng lực của các ban quản lý hoặc tổ chức được giao quản lý di sản thiên nhiên để làm căn cứ xây dựng tiêu chí thống nhất theo quy định tại Điều 21, khoản 6, điểm b của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

+ Chỉ đạo Ban quản lý hoặc tổ chức được giao quản lý di sản thiên nhiên tổ chức điều tra, đánh giá di sản thiên nhiên, cập nhật kết quả vào cơ sở dữ liệu đa dạng sinh học quốc gia và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành theo quy định tại khoản 1 Điều 21 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

+ Tổ chức xây dựng và phê duyệt quy chế, kế hoạch quản lý và BVMT di sản thiên nhiên nằm trên địa bàn tỉnh theo quy định tại Điều 21, khoản 6 của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

Tổ chức xây dựng dự án xác lập, công nhận di sản thiên nhiên khác, trong đó có khu dự trữ sinh quyển, công viên địa chất theo quy định tại Điều 19; Tổ chức lập hồ sơ đề nghị tổ chức quốc tế công nhận danh hiệu quốc tế đối với các di sản thiên nhiên thuộc địa bàn theo quy định tại Điều 20 của Nghị định số 08/2022/NĐ-CP.

Lê Nhu

Theo Tạp chí Tri thức Xanh số 161 - 06/2022