Quy định rõ ràng như vậy nhưng tình trạng chủ đầu tư “chây ì” trả nợ cho nhà thầu vẫn là vấn đề cần được các cấp có thẩm quyền quan tâm nhằm tránh phát sinh tranh chấp trong hợp đồng xây dựng, cũng như không để chủ đầu tư mượn cớ rũ bỏ nghĩa vụ thanh toán của mình.

Bản án Tranh chấp hợp đồng xây dựng giữa Chủ đầu tư và nhà thầu

Đơn cử như đối với trường hợp tranh chấp hợp đồng xây dựng giữa Công ty cổ phần thương mại Trường Phú (gọi tắt là Công ty Trường Phú), địa chỉ tại phường Hùng Vương, quận Hồng Bàng, thành phố Hải Phòng và Công ty Cổ phần xây dựng 208 (gọi tắt là Công ty xây dựng 208), địa chỉ tại số 12/674 Nguyễn Văn Linh, phường Nghĩa Xá, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng. Nói về ngọn nguồn của việc tranh chấp, đại diện Công ty Trường Phú cho biết: “Ngày 08/5/2015, Công ty Trường Phú và Công ty xây dựng 208 có ký hợp đồng kinh tế số: 08/05/2015/HĐKT/208-TRP về việc cung cấp thiết bị, lắp đặt hệ thống điện nước tại mặt bằng dự án khu nhà ở cho người có thu nhập thấp tại xã An Đồng, huyện An Dương, Hải Phòng. Tổng giá trị của hợp đồng là: 1.638.714.000 đồng (Một tỷ, sau trăm ba mươi tám triệu, bảy trăm mười bốn nghìn đồng); trong đó thi công phần nước là: 739.200.000 đồng (Bảy trăm ba mươi chín triệu, hai trăm nghìn đồng); phần điện là: 899.514.000 đồng (Tám trăm chín mươi chín triệu, năm trăm mười bốn nghìn đồng). Theo hợp đồng đã ký thì: sau khi hoàn thành công trình, có đủ hồ sơ thanh quyết toán, hồ sơ hoàn công, biên bản hoàn thành nghiệm thu đưa vào sử dụng, Công ty xây dựng 208 sẽ thanh toán cho Công ty Trường Phú 95% giá trị quyết toán, sau thời điểm bàn giao công trình đưa vào sử dụng và có bảo lãnh ngân hàng về số tiền bảo lãnh công trình, Công ty xây dựng 208 sẽ thanh toán nốt 5% giá trị quyết toán còn lại. Sau khi ký hợp đồng, Công ty Trường Phú đã thực hiện đúng các nghĩa vụ như đã thỏa thuận. Ngoài ra, Công ty còn cung cấp cho Công ty xây dựng 208 các thiết bị, phụ tùng phát sinh ngoài hợp đồng là: 45.051.783 đồng (Bốn mươi lăm triệu, không trăm năm mươi mốt nghìn, bảy trăm tám mươi ba đồng). Như vậy, tổng giá trị hợp đồng là: 1.683.765.783 đồng (Một tỷ, sáu trăm tám mươi ba triệu, bảy trăm sáu mươi lăm nghìn, bảy trăm tám mươi ba đồng). Ngày 7/6/2016, hai bên đã tiến hành nghiệm thu công trình đồng thời lập Biên bản nghiệm thu khối lượng, nhưng mãi đến ngày 10/5/2017, Công ty xây dựng 208 mới thanh toán cho Công ty Trường Phú số tiền là: 650.000.000 đồng và sau đó không trả thêm bất kỳ lần nào nữa. Tính đến nay, số tiền đã vượt quá số công nợ mà hai bên đã ký kết thời điểm trước do phát sinh lãi suất chậm trả, Công ty Trường Phú đã nhiều lần yêu cầu Công ty xây dựng 208 thanh toán tiền nợ nhưng đều không có kết quả nên buộc Công ty Trường Phú phải gửi Đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân quận Lê Chân để đề nghị Tòa án xét xử nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty

Quyết định Thi hành án đối với Công ty Cổ phần xây dựng 208

Trong phần trình bày của doanh nghiệp tại Tòa án nhân dân quận Lê Chân, Công ty xây dựng 208 cho rằng việc Công ty Trường Phú khởi kiện đòi thanh toán nốt số tiền còn lại là không đúng bởi khi thực hiện hợp đồng, Công ty Trường Phú đã thi công chậm và không thực hiện một số hạng mục như đã thỏa thuận (cụ thể là thỏa thuận việc cung cấp, lắp đặt điều hòa nhiệt độ cho công trình). Vì thế số tiền phải thanh toán còn lại sẽ phải khấu trừ đi phần hạng mục không thực hiện. Đây chính là lý do mà hai bên chưa thống nhất được số tiền phải trả, dẫn đến việc chưa thanh toán được theo hợp đồng. Công ty xây dựng 208 cũng cho rằng: vì Công ty Trường Phú thi công chậm dẫn đến việc Công ty xây dựng 208 phải thuê người trông coi, dọn vệ sinh làm phát sinh chi phí lên đến 420.919.680 đồng, do vậy nếu đối trừ công nợ thì Công ty xây dựng 298 đã trả Công ty Trường Phú vượt quá số tiền còn nợ. Nên Công ty này yêu cầu Tòa án bác yêu cầu của nguyên đơn (Công ty Trường Phú). Đối với số tiền trả vượt quá này, Công ty xây dựng 208 sẽ gặp Công ty Trường Phú để đối chiếu, xem xét lại và sẽ yêu cầu giải quyết bằng một vụ án khác.

Ghi nhận phần trình bày của hai bên Nguyên đơn và Bị đơn, Tòa án nhân dân quận Lê Chân đã đưa ra nhận định của mình tại bản án số 02/2018/KDTM-ST ngày 02/5/2018 như sau: “Xét nội dung hợp đồng số 08 hai bên đã ký thì tại Điều 3 chỉ nêu nội dung công việc là: cung cấp thiết bị, lắp đặt thi công phần điện, phần nước và không có lắp đặt điều hòa. Đồng thời tại Điều 6 của bản hợp đồng có quy định: trong quá trình thực hiện, nếu có vấn đề phát sinh vướng mắc, hai bên cùng nhau bàn bạc thống nhất và tìm biện pháp giải quyết trên tinh thần hợp tác tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau. Mọi thay đổi bổ sung hợp đồng phải được thể hiện bằng văn bản, có chữ ký của hai bên mới có giá trị thi hành”. Như vậy, việc Công ty xây dựng 208 đưa ra yêu cầu phản tố là khấu trợ nợ nhưng không đưa ra được tài liệu, chứng cứ chứng minh hai bên đã ký sửa đổi bổ sung theo quy định của Hợp đồng 08 đã ký là không được chấp nhận. Dựa trên những tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra và căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên tòa, Tòa án quyết định: Buộc Công ty xây dựng 208 phải thanh toán cho Công ty Trường Phú tổng số tiền là 1.275.408.535 đồng, bao gồm tiền gốc là: 1.033.765.783 đồng và tiền lãi là: 241.642.752 đồng. 

Đơn đề nghị thi hành án

Ngày 07/11/2018, Chi cục Thi hành án dân sự quận Lê Chân đã ban hành Quyết định số 75/QĐ-CCTHADS về việc thi hành án theo yêu cầu đối với Công ty xây dựng 208 liên quan đến vụ việc nêu trên, tuy nhiên cho đến thời điểm hiện tại, Công ty này vẫn không chấp hành bản án số 02/2018/KDTM-ST của Tòa án nhân dân quận Lê Chân và cũng không chấp hành thi hành án theo Quyết định số 75/QĐ-CCTHADS. Thiết nghĩ, để được chấp thuận là chủ đầu tư một dự án nhà ở xã hội, Công ty xây dựng 208 đã phải trải qua các bước thẩm định năng lực chủ đầu tư, vậy không biết các cấp có thẩm quyền thành phố Hải Phòng có biết được năng lực thực sự của Công ty này khi giao dự án hay không? Tri thức Xanh sẽ phối hợp cùng các cơ quan có liên quan để làm rõ và thông tin tới bạn đọc trong những số tiếp theo.

Mạnh Dũng

Theo Tạp chí Tri thức Xanh - Số 28 - 20