Chỉ vì đấu tranh bảo vệ quyền lợi của xã viên do nhận thấy hoạt động liên doanh, liên kết của HTX Láng Trung thiếu công khai, minh bạch, Ban quản trị HTX có nhiều dấu hiệu tham ô, tham nhũng tài sản là vốn góp của xã viên nhiều đời để lại, mà ông bà Sâm, Liên bị đẩy ra khỏi HTX trái quy định của Luật, bị quy chụp là thành phần phá hoại kinh tế của HTX, cũng từ đó (cuối năm 2019), những xã viên này bị tước đoạt quyền và lợi ích hợp pháp một cách vô lý, bất tuân quy định pháp luật.

Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)

Nói về quyền xã viên của mình, ông Nguyễn Văn Sâm chia sẻ: “Ban đầu tôi là xã viên chính thức của HTX, có đầy đủ quyền và lợi ích hợp pháp. Nhưng đến giai đoạn HTX Láng Trung và Công ty cổ phần đầu tư hạ tầng và công trình kiến trúc Hà Nội (Hateco), tôi nhận thấy việc liên doanh này không giống như nội dung buổi họp xã viên mà trước đó chúng tôi tham gia, tôi thấy có nhiều vấn đề như: Đã liên doanh liên kết, tức là góp vốn làm ăn chung thì tại sao xã viên chúng tôi lại còn được nhận tiền bồi thường từ lô đất sử dụng làm vốn góp? Mà việc định giá lô đất là vốn góp cũng không được công khai, minh bạch, cụ thể là giá trị lô đất tại thời điểm góp vốn còn thấp hơn cả giá trị vị trí đất được Nhà nước quy định từ những năm trước đó. Vậy nên tôi có kiến nghị lên HTX, kiến nghị mà họ không trả lời, không công khai minh bạch, mà họ dùng quyền Chủ nhiệm, Ban quản trị, Ban kiểm soát để o ép tôi, vận động những xã viên khác để lấn át tôi trong những buổi họp xã viên. Vì tôi sợ cứ đấu tranh như vậy thì đám đông ấy sẽ loại bỏ quyền xã viên của mình, cho nên tôi  chuyển tư cách xã viên của mình cho vợ tôi là bà Liên, để đảm bảo nhà tôi vẫn còn quyền xã viên, còn tôi sẽ tiếp tục đấu tranh, vừa chống tham ô, tham nhũng, vừa để đòi lại quyền lợi chính đáng cho mình cũng như bà con xã viên khác. Ban đầu không chỉ mình tôi đứng ra đấu tranh mà còn vài người xã viên nữa, nhưng sau đó họ bị o ép, mệt mỏi và dần bỏ cuộc nên giờ chỉ còn mình tôi thôi”. Tuy nhiên, sự tính toán của ông Sâm không được như ý, bởi theo bà Liên (vợ ông) thì: “Ngày 31/3/2020 tôi cũng chính thức bị khai trừ khỏi HTX. Mặc dù vợ chồng tôi chỉ muốn đem lại công bằng và quyền lợi chính đáng cho bà con xã viên. Thấy có sự khuất tất, thiếu công khai, minh bạch trong sự việc này nên nhiều năm sau đó, tôi vẫn kiên nhẫn gửi Đơn kiến nghị đối với HTX, tuy nhiên Ban quản trị và Ban kiểm soát HTX đã bằng mọi cách để đuổi tôi ra khỏi HTX, trong các lần biểu quyết tôi không đồng ý nhưng vẫn ghi rằng biểu quyết 100%; chống tham ô, tham nhũng cũng là trách nhiệm của xã viên và tôi thấy có dấu hiệu tham ô, tham nhũng của bà Nguyễn Thị Lập giám đốc HTX, ông Nguyễn Văn Xuyên - Trưởng Ban Kiểm soát và những cán bộ điều hành HTX”. 

Nói về việc mình bị HTX khai trừ, trong bản tường trình về cuộc họp ngày 20/01/2018, bà Liên viết: “Hôm nay, ngày 20/01/2018, HTX tổ chức cuộc họp Đại hội xã viên bất thường. Mở đầu cuộc họp là ông Đỗ Xuân Dự - Phó Giám đốc HTX lên đọc lời khai mạc… Tiếp theo là ông Nguyễn Văn Trường – Phó Ban kiểm soát lên đọc tờ Đơn của tôi (Đỗ Thị Liên) khởi kiện Ban quản trị và Ban kiểm soát HTX. Họ (HTX – theo PV) cho rằng tôi tố cáo 02 Ban là vu khống, không đúng sự thật và họ đã tuyên bố trước Đại hội là bản Quyết định thu hồi đất của thành phố Hà Nội do Chủ tịch Nguyễn Đức Chung đã trả lời và ký rồi mà vẫn cố tình đi kiện cáo… Sau đó ông Trường hiên ngang tuyên bố trước Đại hội xã viên là phong tỏa tài chính của tôi, không trả tiền thu nhập cuối năm 2017 và quý 1/2018 cho tôi, đồng thời không cho tôi tham gia các cuộc họp bắt đầu từ ngày 01/01/2018. Cuối cuộc họp, bà Nguyễn Thị Lập – Chủ nhiệm HTX còn giải thích cho bà con là Công ty Hateco còn phải bỏ ra hàng trăm tỷ đồng để đóng thuế đất lô đất 4A do HTX đang quản lý và sử dụng, và chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất xây dựng nhà ở. Bà con chúng tôi không hiểu thuế đất gì mà bên Công ty Hateco phải bỏ ra cả trăm tỷ đồng như vậy?”

HTX Láng Trung chấm dứt tư cách thành viên HTX của bà Liên có đúng quy định pháp luật?

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 16 Luật HTX năm 2012 thì các trường hợp chấm dứt tư cách thành viên HTX được quy định cụ thể như sau: “a) Thành viên là cá nhân chết, bị Tòa án tuyên bố là đã chết, mất tích, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị kết án phạt tù theo quy định của pháp luật; b) Thành viên là hộ gia đình không có người đại diện hợp pháp theo quy định của pháp luật; thành viên là pháp nhân bị giải thể, phá sản; hợp tác xã thành viên của liên hiệp hợp tác xã bị giải thể, phá sản; c) Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bị giải thể, phá sản; d) Thành viên, hợp tác xã thành viên tự nguyện ra khỏi hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; đ) Thành viên, hợp tác xã thành viên bị khai trừ theo quy định của điều lệ; e) Thành viên, hợp tác xã thành viên không sử dụng sản phẩm, dịch vụ trong thời gian liên tục theo quy định của điều lệ nhưng không quá 03 năm. Đối với hợp tác xã tạo việc làm, thành viên không làm việc trong thời gian liên tục theo quy định của điều lệ nhưng không quá 02 năm; g) Tại thời điểm cam kết góp đủ vốn, thành viên, hợp tác xã thành viên không góp vốn hoặc góp vốn thấp hơn vốn góp tối thiểu quy định trong điều lệ; h) Trường hợp khác do điều lệ quy định”. Còn chiểu theo Điều 10 của Điều lệ HTX Láng Trung năm 2018, tại mục 10.2 có nêu các trường hợp chấm dứt tư cách thành viên theo quy định của Điều lệ là: “Thành viên có hành vi gây rối, vu khống HTX hoặc thành viên khách trong HTX làm ảnh hưởng đến uy tín, danh dự, lợi ích hợp pháp của HTX, đã bị Hội đồng quản trị nhắc nhở bằng văn bản mà vẫn tiếp tục vi phạm hoặc tái phạm”. 

Căn cứ vào những quy định của pháp luật, cũng như Điều lệ của HTX, ông Sâm (chồng bà Liên) cho biết: “Chưa bao giờ vợ chồng tôi nhận được bất kỳ một văn bản liên quan đến việc nhắc nhở chúng tôi với tư cách thành viên HTX. Chúng tôi không hề gây rối, hay vu khống mà chúng tôi dùng quyền thành viên của mình để tố cáo những biểu hiện tham ô, tham nhũng có tổ chức của Chủ nhiệm, Ban quản trị và Ban kiểm soát HTX. Đơn thư của tôi hiện nay đang được các cấp Tòa án, cùng cơ quan điều tra thụ lý, xem xét giải quyết theo quy trình (tôi có thể minh chứng bằng các Quyết định thụ lý giải quyết vụ việc của các cấp có thẩm quyền), và chưa có một cấp có thẩm quyền nào kết luận tôi có hành vi vu khống Chủ nhiệm hay Ban quản trị, Ban kiểm soát HTX. Vậy họ không thể nào tự ý quy chụp vợ tôi như thế được, kể cả họ hùn nhau, cùng nhau biểu quyết chấm dứt tư cách thành viên HTX của bà Liên như vậy cũng là không đúng pháp luật. Đây cũng được coi là một trong những biểu hiện chuyên quyền của tổ chức lãnh đạo, kiểm soát HTX mà tôi rất cần các cấp có thẩm quyền xem xét để làm rõ”

Mặt khác, tại Quyết định số: 01/2020/QĐ-CDTCTV ngày 31/3/2020 của HTX thương mại dịch vụ Láng trung, bà Lê Thị Lập – Giám đốc HTX đã ký Quyết định chấm dứt tư cách thành viên đối với bà Liên kể từ ngày 31/3/2020, theo đó bà Liên được hưởng những quyền lợi sau: “Tất cả các quyền lợi liên quan đến khu đất lô 4A; Tiền được hưởng hỗ trợ đền bù dự án mở đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài; Lợi nhuận tiền lương đến hết Quý 1 năm 2020; Được hoàn trả vốn góp bằng tiền VNĐ khi ra khỏi HTX; Thời hạn trả vốn góp của thành viên ngay sau khi nhận quyết định”. Vậy thì còn các tài sản khác do HTX đang quản lý và sử dụng đâu? sao không được tính đến khi trả quyền lợi cho xã viên bị chấm dứt tư cách thành viên? Theo Kết luận số 12/KL-UBND ngày 26/01/2017 của UBND thành phố Hà Nội thì: “Toàn bộ ruộng đất, ao hồ của HTX do bà con xã viên HTX đóng góp từ khi thành lập năm 1960 được kế thừa sang HTX thương mại dịch vụ quản lý”; Còn theo Thông báo số 391/TB-UBND ngày 29/8/2016 của UBND quận Đống Đa thì hiện tại HTX Láng Trung đang quản lý, sử dụng gồm 20.753 m2, là những lô đất: Lô đất 720,7 m2 tại ngõ 850 Đường Láng; Lô đất 8.049 m2 địa chỉ từ 790 đến 896A Đường Láng; Phần diện tích đất còn lại gần 12.000 m2 tại lô đất số 4A phường Láng Thượng (diện tích 3.128 m2); gần 1.100 m2 đất tại ngõ 76 Nguyễn Chí Thanh; Lô đất 7.238 m2 địa chỉ tại tổ 33, 34 phường Láng Trung; Lô đất 40m2 mặt đường Nguyễn Chí Thanh; Lô đất tại 60 ngõ 157 phố Chùa Láng; Lô đất 250 m2 dọc đường trục Láng Hạ. Tất cả những phần diện tích đất này có nguồn gốc do bà con xã viên đóng góp, như vậy khi bà Liên là xã viên, bà Liên đương nhiên có quyền lợi trong các phần diện tích đất nêu trên, vậy bà Lập – Giám đốc HTX căn cứ vào đâu để truất quyền lợi của bà Liên đối với những phần diện tích đất này? Mục 13.3 Điều 13 Điều lệ HTX năm 2018 quy định: “Việc trả lại vốn góp cho thành viên phải căn cứ vào thực trạng tài chính của HTX tại thời điểm trả lại vốn khi HTX đã quyết toán năm sản xuất kinh doanh”. Vậy HTX Láng Trung đã quyết toán thế nào về sản xuất, kinh doanh, trong khi tại Quyết định số 01/2020/QĐ-CDTCTV của HTX Láng Trung không hề thể hiện điều này và ngay cả bản thân bà Liên, ông Sâm là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan cũng không hề được biết HTX đã báo cáo tài chính như thế nào, đúng hay sai so với thực tế? Đó là còn chưa kể đến việc liên minh HTX Láng Trung – Hateco đã bắt tay nhau biến tướng việc liên doanh, liên kết đối với Dự án Hateco Plaza mà Tri thức Xanh sẽ tiếp tục phản ánh trong những số ra tiếp theo.

Hiền Anh – Tiến Đạt

Theo Tạp chí Tri thức Xanh - Số 25 - 20